Obieg wody: Jak woda porusza się wokół Ziemi?

8 minut(y) czytania

Zaktualizowano dnia: 29 Apr 2021

Ulewne deszcze, susze i pożary: zbyt duża lub zbyt mała ilość wody może stanowić ogromny problem – a zmiany klimatyczne mogą jeszcze pogorszyć sytuację. Dlaczego? Wszystko zależy od obiegu wody.

Obieg wody to ruch wody na całej planecie, od cieczy w oceanie i na lądzie do pary wodnej w atmosferze i z powrotem .

Cykl ten jest kluczem do zrozumienia, jak zmiany temperatury są powiązane z takimi zjawiskami jak susze i powodzie .

Jak woda przemieszcza się dookoła Ziemi?

W swojej najbardziej podstawowej formie obieg wody może być podzielony na deszcz i parowanie :

Image of Obieg wody w przyrodzie

Obieg wody w przyrodzie

Ze względu na sposób, w jaki Ziemia jest zakrzywiona, strefa międzyzwrotnikowa pochłania dwa razy więcej energii słonecznej niż inne części planety , co powoduje większe parowanie. Parowanie zależy również od dostępności wody, więc większość parowania zachodzi z powierzchni oceanu, a nie lądu.

Image of Więcej światła słonecznego w strefie międzyzwrotnikowej

Więcej światła słonecznego w strefie międzyzwrotnikowej

W rzeczywistości 86% całej wyparowanej wody pochodzi z oceanu . Oznacza to, że co roku z oceanu wyparowuje górna warstwa wody o głębokości 1,4 m .

10% tej wody spada w postaci deszczu na ląd . Trójwymiarowy ruch powietrza w atmosferze, znany jako cyrkulacja ogólna, jest zatem bardzo ważny dla cyklu wodnego i struktury opadów deszczu, ponieważ redystrybuuje parę wodną wokół planety  .

Dlaczego globalne ocieplenie ma tu znaczenie?

Temperatura na powierzchni planety ma duży wpływ na parowanie wody . Co się więc wydarzy, gdy podniesiemy temperaturę na Ziemi?

Cieplejsze powietrze zatrzymuje więcej pary wodnej: 7% więcej na każdy stopień Celsjusza, o który się ociepla . Dzieje się tak, ponieważ w wyższych temperaturach cząsteczki wody na ziemi lub na powierzchni morza czy jezior mają więcej energii, co ułatwia im ucieczkę z wody w stanie ciekłym i przekształcenie się w gaz w atmosferze . Zwiększenie ilości pary wodnej w powietrzu zmienia ilość wody, która może spaść w postaci deszczu .

Image of Globalne ocieplenie i wzmożone opady deszczu

Globalne ocieplenie i wzmożone opady deszczu

Przyspieszenie tempa, w jakim woda krąży w atmosferze i poza nią, znane jest jako intensyfikacja cyklu wodnego .

Jak intensyfikacja zmienia opady deszczu?

Tak, tego i tego! Efekty różnią się znacznie w zależności od miejsca . Spójrz na mapę poniżej :

Image of Globalna zmiana opadów

Globalna zmiana opadów

Ogólnie rzecz biorąc, intensyfikacja cyklu oznacza, że miejsca wilgotne stają się bardziej wilgotne, a suche bardziej suche . Dzieje się tak częściowo dlatego, że dodatkowa woda w atmosferze jest skupiana przez prądy dryftowe w miejscach, które już są deszczowe .

Image of Bardziej sucho i bardziej wilgotno

Bardziej sucho i bardziej wilgotno

Jeszcze mniej wody będzie dostarczone na pustynie w pobliżu równika, a jeszcze więcej skoncentruje się w światowych lasach tropikalnych . Ponadto niektóre części atmosfery będą się ocieplać bardziej niż inne, więc będą w stanie zatrzymać więcej wody .

Oprócz ilości deszczu, który spada każdego roku, ważne jest, aby wziąć pod uwagę sposób, w jaki ten deszcz spada . Czy codziennie pada lekki deszcz? Czy może dwa razy w roku pada ulewny deszcz? Nazywa się to intensywnością opadów deszczu .

Obserwujemy ulewne deszcze nawet w miejscach, gdzie ogólna ilość opadów nie wzrasta . Znane jest to jako syndrom „nieszczęść, które chodzą paramiu0022 .

Ocieplenie może powodować, że deszcze staną się intensywniejsze – zwiększając ryzyko powodzi – ale rzadsze . W długich okresach bez deszczu pomiędzy tymi ulewami, susze stają się dłuższe i bardziej dotkliwe .

Wyobraź sobie, że cała woda, którą zwykle pijesz w ciągu roku, jest dostępna tylko przez jeden dzień! Nie byłbyś szczęśliwy, nawet jeśli nadal otrzymywałbyś taką samą ilość wody w ciągu roku, true?

Image of

Susze są również powodowane przez zmieniające się prądy dryftowe, które redystrybuują opady deszczu . Generalnie w odpowiedzi na globalne ocieplenie prądy dryftowe przesuwają się w kierunku biegunów.

Czasami w południowych Chinach wiatry przynosiły więcej suchego powietrza z północy i mniej pary wodnej z tropikalnych oceanów, powodując intensywne susze . Od 1950 roku susze stały się również dłuższe i bardziej intensywne w rejonie Morza Śródziemnego i Afryce Zachodniej .

Woda podziemna jest uzupełniana przez deszcz. Nazywa się to doładowaniem wód podziemnych . Zbyt duża ilość deszczu może zapełnić magazynowanie wód podziemnych do momentu, w którym dodatkowa woda spowoduje powodzie, natomiast jeśli nie będzie padać wystarczająco, to zapasy zmaleją .

Jeśli będziemy nadal emitować gazy cieplarniane w obecnym tempie, doładowanie wód podziemnych w suchych regionach może znacznie się zmniejszyć. Tak jak w północno-wschodniej Brazylii, gdzie przewiduje się, że do 2050 r. doładowanie wód podziemnych zmniejszy się o ponad 70 % . Mniejsze ich zasoby sprawiają, że susze są jeszcze gorsze !

Szusze i pożary

Dowiedzieliśmy się, że wzrost temperatury powoduje zwiększone parowanie. Może to powodować wysychanie roślin, tworząc źródło paliwa, które prowadzi do większych pożarów .

Normalnie większość energii słonecznej, którą otrzymuje dany obszar, jest absorbowana przez parującą wodę na powierzchni Ziemi. Kiedy jednak w glebie nie ma wystarczającej ilości wody, energia ta ogrzewa wysuszone rośliny . Bardziej suche i cieplejsze warunki zwiększają prawdopodobieństwo pożarów .

Fale upałów zwiększają zatem prawdopodobieństwo wystąpienia pożarów lasów. Od 1950 roku niemal we wszystkich częściach globu wystąpiła zwiększona liczba fal upałów , bijąc wiele rekordów temperatury .

Modele przewidują, że zmiany klimatu mogą zwiększyć częstotliwość występowania pożarów na świecie o 19% w 2050 roku w stosunku do 2015, jeśli temperatury osiągną 1,8°C powyżej poziomu preindustrialnego .

Wnioski

To sposób, w jaki woda woda krąży w naszej atmosferze sprawia, że nasza Ziemia jest taka wyjątkowa. Z tego rozdziału wynika, że zmiany w tej cyrkulacji muszą być brane na poważnie!

W następnym rozdziale przyjrzymy się efektom tych zmian w strefie międzyzwrotnikowej.

Następny rozdział