Konsumpcja: Czy możemy kupować i konsumować w zrównoważony sposób?

8 minut(y) czytania

Zaktualizowano dnia: 28.01.2021 18:37:22 GMT

Im bardziej rozwija się światowa gospodarka, tym więcej rzeczy kupujemy. Ujmując to bardziej naukowo, zwiększamy naszą konsumpcję. W ten sposób jednocześnie zwiększamy nasze emisje CO₂ .

Image of Ziemka robi zakupy spożywcze

Ziemka robi zakupy spożywcze

W tym rozdziale omówimy wpływ konsumpcji produktów wytwarzanych przez cztery kluczowe światowe sektory:

  1. Odzieżowy
  2. Mieszkaniowy
  3. Oleju palmowego
  4. Osobistych urządzeń elektrycznych

Jak moda wpływa na środowisko?

Przemysł odzieżowy jest drugim największym emitentem przemysłowym, odpowiadającym za 10% wszystkich emisji gazów cieplarnianych ! Większość emisji pochodzi z wysoce złożonego światowego łańcucha dostaw, używanego do produkcji i transportu ubrań.

Image of Łańcuch dostaw produkcji odzieży 

Łańcuch dostaw produkcji odzieży 

Ten sektor jest też drugim największym konsumentem wody  i odpowiada za 20% przemysłowego jej zatrucia . Wytwarza ponadto wiele toksyn, które są szkodliwe dla zdrowia ludzi i środowiska, i produkuje 92 miliony ton odpadów rocznie .

Image of Produkcja tkanin ma znaczny wpływ na środowisko

Produkcja tkanin ma znaczny wpływ na środowisko

Jednak zapotrzebowanie na odzież stale rośnie :

Image of Rozwój sektora odzieżowego 

Rozwój sektora odzieżowego 

Choć ograniczenie ilości kupowanych ubrań to dobry początek, znaczący wpływ wymaga zmiany na szerszą skalę. Polityka i przepisy handlowe są niezbędne, aby branża stała się bardziej przyjazna dla środowiska i odpowiedzialna . Na przykład we Francji obowiązuje prawo, które zabrania niszczenia niesprzedanej odzieży, ograniczając tym samym odpady tekstylne poprzez ich ponowne wykorzystanie i recykling .

Jaki wpływ ma sektor mieszkaniowy?

Sektor mieszkaniowy powoduje szereg problemów środowiskowych, począwszy od konstrukcji budynku, aż po jego rozbiórkę . Głównym sposobem ograniczenia tych skutków jest polityka rządowa , np. wymóg korzystania z bardziej odpowiedzialnych środowiskowo materiałów czy recyklingu odpadów z rozbiórki i gruzu .

Choć niewielu z nas kontroluje proces budowy naszych domów czy mieszkań, żyjąc w nich, możemy ograniczyć emisje.

Zadbanie o podwójne szyby i izolację termiczną poddasza sprawi, że domy będą bardziej energooszczędne. Oszczędzając energię, przeciętny dom ogrzewany gazem może oszczędzić 0,6 tony CO₂ i około 184 funtów rocznie w samej Wielkiej Brytanii .

Image of Budynki bardziej przyjazne dla środowiska

Budynki bardziej przyjazne dla środowiska

Kolejnym ważnym krokiem jest zmiana dostawcy energii elektrycznej na dostawcę czystej energii. Przeciętnie oszczędza to 1,5 tony emisji gazów cieplarnianych na osobę na rok .

Różne źródła energii emitują różne ilości gazów cieplarnianych. Najgorszy jest węgiel, który wydziela 820 g na kWh . Poniższy wykres ilustruje emisje gazów cieplarnianych dla każdego źródła .

Image of Ziemka pokazuje czyste i bezpieczne źródła energii 

Ziemka pokazuje czyste i bezpieczne źródła energii 

Energia jądrowa nie tylko ma najniższy poziom emisji, 3 g CO₂ na kWh , ale również najniższy wskaźnik zgonów na TWh . To 351 mniej zgonów na TWh niż w przypadku węgla . Inne czyste i bezpieczne źródła energii, takie jak wiatr i słońce, będą równie ważne, jeśli mamy stać się społeczeństwem bezemisyjnym. Więcej informacji znajdziesz w kursie o energii!

Czy olej palmowy jest zły dla środowiska?

Olej palmowy produkuje się z owoców palmy olejowej, zazwyczaj hodowanej w Malezji i Indonezji .

Image of Olej palmowy jest powszechnie stosowany 

Olej palmowy jest powszechnie stosowany 

Zwiększone zapotrzebowanie an olej palmowy sprawiło, że doszło do ogromnego wylesiania w krajach takich jak Indonezja i Malezja . To zaś doprowadziło do utraty bioróżnorodności, gdyż tereny pokryte gęstym lasem zamieniane są w plantacje olejowców . Lasy deszczowe mogą magazynować więcej dwutlenku węgla niż plantacje olejowców, a zatem przekształcenie lasów w plantacje doprowadziło do zwiększenia emisji gazów cieplarnianych . Jeśli pierwotnie dany teren był lasem z bagnami torfowymi, przekształcenie go w plantacje olejowców spowoduje uwolnienie 1550 ton CO₂ na hektar .

Sytuację pogarsza system żarowy, w którym teren oczyszcza się, spalając las. To celowe spalanie lasów uwalnia duże ilości CO₂ i tlenku diazotu . W 2015 r. pożary w Indonezji spowodowały uwolnienie 1,62-1,75 miliarda ton CO₂.

Jednak olej palmowy jest w rzeczywistości najbardziej wydajnym olejem, który można wykorzystać w wielu produktach domowych . Jest bardzo wydajny, dając około 3,8 tony oleju na hektar . Inne rośliny olejowe klimatu umiarkowanego dają jedynie około 0,3-1,2 tony oleju na hektar .

Image of Uprawa palm olejowych wymaga mniej terenu niż jej alternatywy 

Uprawa palm olejowych wymaga mniej terenu niż jej alternatywy 

Image of Wydajność oleju palmowego 

Wydajność oleju palmowego 

Co zatem możemy zrobić, aby w bardziej zrównoważony sposób produkować olej palmowy?

Powinniśmy kupować wyłącznie certyfikowany, zrównoważony olej palmowy; jest to olej palmowy, który posiada akredytację dzięki jego zrównoważonej produkcji . W ten sposób głosujemy naszymi portfelami, czyli wspieramy firmy, które zobowiązały się do korzystania z certyfikowanego oleju palmowego; upewniamy się tym samym, że wywiązują się z tych zobowiązań .

Obecna czołowa akredytacja oleju palmowego to Roundtable on Sustainable Palm Oil (RSPO); 20% światowej produkcji oleju palmowego jest certyfikowana przez tę grupę . Certyfikat RSPO sprawia, że dochodzi do obniżenia wylesiania o 30% , zatem warto szukać tego logo na produktach podczas zakupów!

Image of Ziemka odnosi się z aprobatą do logo RSPO

Ziemka odnosi się z aprobatą do logo RSPO

Jednak certyfikat RSPO jest też krytykowany za nieudolność w realizacji własnych celów w zakresie zrównoważonego rozwoju, np. ochrony orangutanów  i ograniczenia obszarów aktywności pożarowej.

Jaki jest wpływ osobistych urządzeń elektronicznych?

Odpady elektroniczne stanowią znaczne zagrożenie dla środowiska . W ciągu ostatnich kilku lat poziom posiadania osobistych urządzeń elektronicznych znacznie wzrósł. Na przykład w USA między 2011 a 2019 r. liczba osób posiadających smartfon wzrosła o 230% . Co więcej, żywotność naszych urządzeń jest coraz krótsza, gdyż producenci zachęcają nas do aktualizacji i wymiany na najnowszą, najinteligentniejszą technologię .

Image of Ziemka wymienia telefon na nowszy

Ziemka wymienia telefon na nowszy

W 2017 r. wyprodukowano 44,7 miliona ton odpadów elektronicznych . Co niepokojące, tylko 20% tych odpadów poddano recyklingowi .

Kiedy urządzenia elektroniczne trafiają na wysypisko, toksyczne substancje chemiczne wyciekają do otoczenia, zanieczyszczając ekosystemy i wyrządzając krzywdę naszemu zdrowiu .

Co więcej, wydobywanie metali niezbędnych do produkcji baterii do tych urządzeń powoduję emisję 11,73 kg CO₂eq gazów cieplarnianych na kg wydobytego metalu .

Jednak recykling takich komponentów jest nadal kosztowny ; kupowanie mniej nadal stanowi dużo lepsze rozwiązanie .

A zatem co możemy zrobić? 

  • Kupuj mniej – nie daj się zwieść reklamom! Nie potrzebujesz co roku nowego telefonu
  • W miarę możliwości poddawaj stare urządzenia elektroniczne recyklingowi
  • Naprawiaj popsute urządzenia
  • Kupuj urządzenia z drugiej ręki
  • Kupuj urządzenia elektroniczne przyjazne dla środowiska. Certyfikaty to między innymi Energy Star oraz Electronic Product Environmental Assessment Tool (EPEAT).
Image of Zapobieganie odpadom elektronicznym 

Zapobieganie odpadom elektronicznym 

Następny rozdział