Jak GMO może pomóc w rozwiązaniu problemu zmian klimatycznych
9 minut(y) czytania
Zaktualizowano dnia: 14.12.2020 13:28:39 GMT
Czy możemy zmienić DNA organizmu bez doboru hodowlanego?
Tak!
Szybkie postępy w rozumieniu DNA umożliwiły naukowcom przenoszenie genów bezpośrednio pomiędzy różnymi gatunkami, a nawet edycję samego genomu!
Organizmy, które powstają w ten sposób są często nazywane organizmami modyfikowanymi genetycznie lub GMO. Jednak ta nazwa jest trochę myląca. Jak dowiedzieliśmy się z poprzedniego rozdziału, ludzie modyfikują genetycznie rośliny uprawne i zwierzęta hodowlane od tysięcy lat
. Dlatego też będziemy używać bardziej precyzyjnego terminu określającego bezpośrednie modyfikowanie DNA organizmu: inżynieria genetyczna (ang. genetic engineering - GE)
.

Inżynieria genetyczna
Organizmy inżynierowane genetycznie (GEO) cieszą się złą sławą, ale tak naprawdę są bardzo ważne nie tylko dla zrównoważonego rolnictwa, ale także dla produkcji leków i leczenia chorób genetycznych.
W tym rozdziale przyjrzymy się temu, w jaki sposób GEO może przydać się w rolnictwie oraz rozważymy, jakie niesie to ze sobą zagrożenia.
W jaki sposób naukowcy tworzą GEO?
Pierwsze organizmy inżynierowane genetycznie (GEO) powstały poprzez przeniesienie genów z jednego organizmu do innego. Jak to działa?
- Zidentyfikuj gen, który kontroluje pożądaną cechę w danym organizmie np. odporność na choroby
- Skopiuj ten gen
- Umieść ten gen w genomie innego organizmu

Przenoszenie DNA między organizmami
Poprzez kopiowanie i wklejanie genów z jednej rośliny do drugiej naukowcy stworzyli uprawy bardziej plenne, bardziej odżywcze i w wielu przypadkach lepsze dla środowiska niż uprawy konwencjonalne.
Spójrzmy na kilka przykładów:
- Odporność na szkodniki i choroby zmniejsza zapotrzebowanie na pestycydy
- Zwiększona odporność na upały, suszę i zasolenie gleby zwiększa plony w klimatach, które stanowią wyzwanie dla wzrostu upraw
- Wprowadzanie genów odpowiedzialnych za produkcję niezbędnych składników odżywczych do podstawowych produktów żywnościowych może ograniczyć niedożywienie i poprawić stan zdrowia ludzi
- Geny wydłużające okres przydatności żywności ograniczają marnowanie jedzenia
Większe plony nie tylko poprawiają bezpieczeństwo żywnościowe, ale również podnoszą dochody rolników. Jak widać, istnieje wiele korzyści wynikających z modyfikacji genetycznych. Dlaczego więc wciąż tak wiele osób się im sprzeciwia?
Jakie są zagrożenia związane z inżynierią genetyczną?
Chociaż GEO mają wiele korzyści dla środowiska, musimy również rozważyć ich potencjalne zagrożenia. Uprawy i zwierzęta hodowlane odporne na owady i choroby mogą zachęcić szkodniki do obchodzenia tych zabezpieczeń, utrudniając tym utrzymanie kontroli nad nimi.
Jeśli wstawiony gen sprawi, że organizm inżynierowany genetycznie (GEO) będzie lepiej przystosowany do swojego środowiska, będzie on mógł konkurować z dziką populacją o pożywienie i przestrzeń, zmniejszając bioróżnorodność. Ewentualnie GEO mógłby skrzyżować się z dzikim krewnym, wprowadzając przeniesiony gen do dzikiej populacji
.