Produkcja mięsa: Czy hodowla zwierząt jest szkodliwa dla planety?
9 minut(y) czytania
Zaktualizowano dnia: 14.12.2020 13:28:49 GMT
https://climatescience.org/pl/advanced-food-making-meat/
Ograniczenie emisji pochodzących z mięsa?
Hodowla zwierząt gospodarskich odpowiada za 14,5% emisji gazów cieplarnianych wytworzonych przez człowieka
.
Emisje gazów cieplarnianych od zwierząt hodowlanych
Może pamiętasz, że N₂O i CH₄ są o wiele silniejszymi gazami cieplarnianymi niż CO₂.
Niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego przyczyniają się do emisji bardziej niż inne.
Udział różnych produktów odzwierzęcych w emisjach
Najgorszymi sprawcami są przeżuwacze, jak krowy i owce. Faktycznie przeżuwacze odpowiadają za 80% emisji gazów cieplarnianych związanych ze zwierzętami hodowlanymi, zapewniając jedynie 50% pochodzącego od nich białka. Wynika to w dużej mierze z procesu zwanego fermentacją jelitową.
Fermentacja jelitowa zachodzi, gdy trawa i siano są rozkładane przez miliony mikroorganizmów żyjących w żołądkach przeżuwaczy. Podczas tego trawienia mikroorganizmy produkują CH₄, który przeżuwacze odbekują.
Fermentacja jelitowa
Obornik zwierzęcy i gospodarowanie tym obornikiem przyczyniają się do dalszych emisji CH₄, ale również produkują N₂O.
W sumie przeżuwacze produkują corocznie 2,7 Gt ekwiwalentu CO₂ w postaci metanu, odpowiadając za 5,5% całości emisji gazów cieplarnianych pochodzących z działalności człowieka.
Produkcja zwierzęca zajmuje również 77% terenów rolniczych, pomimo że zapewnia tylko 18% światowych kalorii i 37% białka. Dzieje się tak dlatego, że grunty są potrzebne do uprawiania paszy dla zwierząt, jak i do hodowli samych zwierząt.
W rzeczywistości 33% terenów uprawnych jest wykorzystywanych pod paszę dla zwierząt, a produkcja paszy jest odpowiedzialna za 41% emisji pochodzących od zwierząt hodowlanych.
Emisje pochodzące od zwierząt hodowlanych: Źródła
Jedzenie zwierząt jest zatem bardzo nieefektywnym sposobem pozyskiwania energii.
Jak możemy ograniczyć emisje pochodzące z produkcji zwierzęcej?
Należy pamiętać, że różne metody hodowlane mają znacząco różny wpływ na środowisko. Na przykład, hodowle bydła o wysokim wpływie na środowisko mogą wyemitować 12 razy więcej gazów cieplarnianych niż gospodarstwa o niskim wpływie.
Spójrzmy, jak rolnicy mogą redukować swoje emisje i sprawić, by produkcja zwierzęca była bardziej efektywna.
Czy zwierzęta hodowlane mogą usuwać CO₂ z atmosfery?
Obszary trawiaste wykorzystywane do hodowli zwierząt są w stanie zatrzymywać więcej węgla niż grunty wykorzystywane do upraw. Jeśli wypas zwierząt gospodarskich jest starannie zarządzany, to te tereny trawiaste mogłyby pochłaniać ponad 1,7% globalnych emisji CO₂. Może się wydawać, że to niedużo, ale wystarcza, by usunąć 81% dwutlenku węgla uwalnianego podczas podróży lotniczych!
Zapobieganie nadmiernemu wypasaniu
Obornik zwierzęcy poprawia jakość i żyzność gleby oraz może zwiększać jej potencjał do magazynowania dwutlenku węgla. Przemieszczanie zwierząt pomiędzy różnymi polami pozwala rolnikom gospodarować ilością nagromadzonego obornika, dzięki czemu mogą oni czerpać te korzyści, jednocześnie minimalizując emisje N₂O i CH₄ z nieużywanego obornika leżącego na powierzchni ziemi.
Jednak potencjał pastwiska do pochłaniania węgla różni się znacząco w zależności od położenia i istnieje też granica tego, ile węgla może zostać zmagazynowane. W większości przypadków przywrócenie terenu do jego pierwotnego zadrzewionego stanu usunie z atmosfery więcej węgla niż pozostawienie terenu trawiastego pod wypas!
Oczywiści trawa nie jest jedynym pożywieniem, jakim karmione są zwierzęta hodowlane.
Zmiany w paszy
Fermentacja jelitowa jest wykorzystywana do rozkładania pożywienia trudnego do strawienia, takiego jak siano i słoma. Zastąpienie ich pokarmem łatwiejszym do strawienia mogłoby zmniejszyć ilość CH₄ produkowanego przez poszczególne zwierzęta.
Na przykład, wykazano, że uwzględnienie wodorostów w diecie krowy redukuje emisje CH₄ o ponad 50%! Wodorosty są również bogate w wiele kluczowych składników odżywczych i nie muszą być uprawiane na lądzie.
Aby upewnić się, że zwierzęta otrzymują wystarczającą ilość białka, do ich paszy mogą być dodawane owady. Larwy muchówki z gatunku Hermetia illucens stanowią tanie, zrównoważone źródło białka i innych kluczowych składników odżywczych, a także mogą być hodowane na odpadach organicznych, takich jak obornik lub resztki jedzenia.
Inżynieria genetyczna roślin paszowych również może być przydatna w zapewnianiu zwierzętom potrzebnych im składników odżywczych w odpowiednich ilościach przy jednoczesnym ograniczaniu emisji CH₄ (po więcej informacji zajrzyj do poprzedniego rozdziału).
Potencjalne pasze dla zwierząt
A więc możemy zmienić to, co wchodzi do środka. A co z tym co wychodzi na zewnątrz?
Gospodarowanie odpadami
Mikroorganizmy w oborniku przekształcają materię organiczną w CH₄ oraz azot w N₂O.
Cały ten obornik musi być gdzieś przechowywany. Mikroorganizmy produkujące gazy cieplarniane są bardziej aktywne w cieplejszym i wilgotniejszym środowisku, więc warunki, w jakich będziemy przechowywać obornik, wpływają znacząco na emisje.
Zwierzęta wytwarzają MNÓSTWO obornika
W wielu przypadkach utrzymanie obornika w stanie chłodnym i suchym wymaga energii. Ale co jeśli obornik mógłby być wykorzystywany do produkcji energii?
Jeśli aktywność mikroorganizmów jest kontrolowana w zamkniętym pojemniku i bez obecności tlenu, może być wykorzystywana do produkcji energii w formie biogazu. Ten proces nazywamy fermentacją beztlenową.
Biogaz może być spalany i wykorzystywany do ogrzewania lub generowania prądu. Jednak biogazownie są drogie w budowie i mogą powodować lokalne zanieczyszczenia.
Fermentacja beztlenowa
Czy możemy zmienić zwierzęta same w sobie?
Hodowla zwierząt jest kolejnym sposobem redukcji emisji pochodzących od zwierząt gospodarskich.
Bardziej energooszczędne zwierzęta przekształcają więcej paszy w mięso lub mleko. Dlatego też do wyprodukowania takiej samej ilości żywności potrzeba ich mniej.
Zachowują one również więcej azotu ze swojego pokarmu, więc wybieranie tych ras zmniejszy emisje N₂O z obornika (zobacz poprzednie rozdziały, by dowiedzieć się więcej o doborze hodowlanym).
Genetyka zwierzęcia również ma wpływ na to, które mikroorganizmy zdecydują się żyć w jego jelicie. Niektóre rasy mają mniej mikroorganizmów produkujących metan tylko ze względu na swoje DNA! Wybór tych ras spowoduje więc zmniejszenie emisji metanu z procesu fermentacji jelitowej.
Inżynieria genetyczna zwierząt gospodarskich również jest sposobem na podniesienie wydajności tych zwierząt i ograniczenie emisji. Mogłaby nawet być wykorzystywana do uodparniania zwierząt na choroby, poprawiania ich stanu zdrowia i produktywności. Istnieje jednak kilka kwestii etycznych i technicznych związanych z inżynierią genetyczną zwierząt, więc może minąć trochę czasu, zanim hodowcy zwierząt gospodarskich zaczną przyjmować tę strategię.
Ograniczenie konsumpcji
Być może najbardziej oczywistym sposobem na ograniczenie emisji jest ograniczenie ilości mięsa, które jemy. Dzięki wyeliminowaniu produktów odzwierzęcych z naszej diety emisje gazów cieplarnianych z sektora spożywczego mogłyby zostać zmniejszone o blisko 50%!
Jednak to mało prawdopodobne, by cały świat przeszedł na weganizm z dnia na dzień. W krajach rozwijających się zwierzęta hodowlane stanowią ważne źródło składników odżywczych i dochodu, jak również zapewniają niezbędne usługi rolnicze, takie jak transport i orka.
Wciąż możemy osiągnąć znaczące redukcje emisji, jeśli zmniejszymy ilość spożywanego mięsa i zamienimy wołowinę na mięso o mniejszym wpływie na środowisko, na przykład na kurczaka.
Podsumowanie
Zwierzęta gospodarskie są głównym źródłem emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczenia środowiska. Zmiany w praktykach hodowlanych mogą znacząco zmniejszyć negatywny wpływ tego sektora na naszą planetę, ale możliwości rolników nie są nieskończone!
Poprzez ograniczenie spożycia mięsa i przejście na bardziej roślinną dietę, możemy znacząco ograniczyć nasz indywidualny ślad węglowy.
Do tej pory skupialiśmy się na problemach i ich rozwiązaniach w kontekście rolnictwa na lądzie. Jednak lądy zajmują jedynie 29% powierzchni Ziemi. Co z pozostałymi 71%? Następny rozdział!
https://climatescience.org/pl/advanced-food-making-meat/