Zdrowie ludzkie: Leczenie przyczyn, nie objawów

11 minut(y) czytania

Zaktualizowano dnia: 29 Mar 2021

Rozwiązanie kryzysu klimatycznego może być jedną z najważniejszych szans zdrowotnych XXI wieku ! W tym rozdziale zastanawiamy się, w jaki sposób powiązane są zdrowie i zmiany klimatu oraz dlaczego jest to ważne .

Image of

Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach i zdrowie

Dym i sadza wytwarzane podczas gotowania przy użyciu tych paliw mogą powodować choroby serca i płuc, a także nowotwory i udary . Z powodu tych chorób zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach jest odpowiedzialne za 4,3 mln zgonów rocznie , głównie w krajach rozwijających się, jak pokazano poniżej .

Image of Odsetek zgonów z powodu zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach, 2017 

Odsetek zgonów z powodu zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach, 2017 

Te tradycyjne metody gotowania przyczyniają się również do 2-5% rocznych światowych emisji gazów cieplarnianych . Przyczyną jest spalanie samych paliw, jak i wylesianie w celu ich zebrania .

Image of Skutki tradycyjnych metod gotowania 

Skutki tradycyjnych metod gotowania 

Ale nie tylko ilość emisji pochodzących z tradycyjnych metod gotowania powoduje problemy. Rodzaje wytwarzanych zanieczyszczeń są problematyczne zarówno dla klimatu, jak i naszego zdrowia . Gotowanie na otwartym ogniu czy nieskuteczne kuchenki często charakteryzują się słabym obiegiem powietrza wokół nich, prowadząc do produkcji czarnego węgla (głównego składnika sadzy) .

W takim razie jak dużym problemem dla środowiska jest czarny węgiel?

Image of Czarny węgiel 

Czarny węgiel 

Mimo że w atmosferze jest mniej czarnego węgla niż CO₂, jest on obecnie drugim co do wielkości źródłem globalnego ocieplenia, ponieważ absorbuje dużo ciepła . Jednak w przeciwieństwie do CO₂, czarny węgiel jest szybko usuwany z atmosfery przez deszcz . Chociaż CO₂ nadal powoduje ocieplenie przez setki lat od jego emisji, wkład czarnego węgla w globalne ocieplenie zakończyłby się szybko, gdybyśmy przestali go produkować .

To sprawia, że rozwiązania zmniejszające emisje czarnego węgla są szczególnie obiecujące: gdyby wstrzymano wszystkie emisje czarnego węgla, skutki byłyby widoczne w ciągu zaledwie kilku dziesięcioleci !

Image of Co by się stało, gdybyśmy jutro przestali emitować czarny węgiel? 

Co by się stało, gdybyśmy jutro przestali emitować czarny węgiel? 

Ulepszone kuchenki (zasilane energią słoneczną lub czystym paliwem) mogą ograniczyć emisje nawet o 95%  oraz ratować życie: szacuje się na przykład, że 150 mln czystych kuchenek mogłoby pomóc w uniknięciu 2,2 mln przedwczesnych zgonów w Indiach, ograniczając czarny węgiel i inne zanieczyszczenia .

Jest jeszcze więcej korzyści! Ulepszone kuchenki zużywają mniej paliwa, co skraca czas spędzony przez ludzi na zbieraniu drewna opałowego. Jest to zadanie trudne, a czasem niebezpieczne, zwłaszcza dla kobiet, którym nikt nie towarzyszy .

Zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz spowodowane transportem

Zatrzymanie zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń to zaledwie połowa rozwiązania. Transport jest głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza na zewnątrz  i w 2014 r. stanowił 16% światowych emisji gazów cieplarnianych . Szacuje się również, że emisje pochodzące z transportu przyczyniły się do 385 000 przedwczesnych zgonów w 2015 r. .

Image of Zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz

Zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz

Przejście na samochody elektryczne jest jednym z możliwych rozwiązań, ponieważ powodują one mniej zanieczyszczeń na drogach . Nie rozwiązują jednak innych problemów powodowanych przez samochody, takich jak wypadki drogowe. Ponadto ograniczają emisje tylko wtedy, gdy do produkcji elektryczności wykorzystuje się energię odnawialną.

Natomiast korzystanie z transportu publicznego (np. autobusów, tramwajów i pociągów) zmniejsza zanieczyszczenie na pasażera, a także odciąża ruch drogowy. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w której pojazdy są pełne pasażerów i napędzane ekologicznym paliwem lub energią elektryczną .

Jeszcze lepsze są aktywne formy transportu, takie jak chodzenie pieszo i jazda na rowerze. Mają one największy pozytywny wpływ zarówno na zdrowie, jak i na rozwiązywanie problemów związanych ze zmianami klimatu .

Image of Rozwiązania transportowe w zakresie zmian klimatu i problemów zdrowotnych 

Rozwiązania transportowe w zakresie zmian klimatu i problemów zdrowotnych 

Chodzenie pieszo i jazda rowerem zmniejszają emisje, poprawiają jakość lokalnego powietrza i pomagają zapobiegać chorobom związanym z nieaktywnym stylem życia .

Rządy mogą zachęcać ludzi do chodzenia i jazdy rowerem w większym stopniu poprzez opłacalne strategie, takie jak ulepszanie chodników i ścieżek rowerowych .

Dlaczego mielibyśmy wiązać zdrowie ze zmianami klimatu?

Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zanieczyszczenie powietrza powoduje nawet jeden na osiem zgonów , a także przyczynia się do zmian klimatu.

Image of Zgony spowodowane zanieczyszczeniem powietrza 

Zgony spowodowane zanieczyszczeniem powietrza 

Politycy zazwyczaj unikają silnej polityki w zakresie zmian klimatu ze względu na postrzegane koszty , i ponieważ korzyści dla klimatu dla ich kraju są odczuwalne tylko wtedy, gdy wiele innych państw zrobi to samo .

Z drugiej strony, korzyści zdrowotne z ograniczenia zanieczyszczenia powietrza pochodzącego z samochodów i kuchenek są szybko odczuwalne przez mieszkańców tego kraju .

Z tego względu myślenie o bezpośrednich korzyściach zdrowotnych związanych z ograniczeniem zanieczyszczenia powietrza może pomóc przekonać polityków do podjęcia działań w zakresie emisji. Polityka ta ma na celu poprawę zdrowia publicznego, ale także przeciwdziałanie zmianom klimatu. Wszyscy wygrywamy!

Image of Wygrana dla wszystkich: zmiany klimatu i zdrowie

Wygrana dla wszystkich: zmiany klimatu i zdrowie

Osiągnięcie celów porozumienia paryskiego z 2016 r. w sprawie zmian klimatu pozwoliłoby do 2050 r. oszczędzić ponad milion istnień ludzkich rocznie, traconych w wyniku zanieczyszczenia powietrza . Ponadto polityka taka byłaby opłacalna dzięki korzyściom płynącym z poprawy zdrowia, na przykład zwiększeniu produktywności zdrowych pracowników i ograniczeniu wydatków na opiekę zdrowotną.

Ochrona przyrody dla naszego zdrowia

Myślenie o klimacie i zdrowiu ludzkim mogłoby również skłonić polityków do ograniczenia wylesiania.

Wycinanie drzew powoduje nie tylko emisję dwutlenku węgla , ale może również prowadzić do większej liczby ognisk chorób. W jaki sposób? 75% nowych chorób zakaźnych u ludzi pochodzi od zwierząt . Są one nazywane zoonozami .

Image of Zoonozy (choroby odzwierzęce) to choroby przenoszone ze zwierząt na ludzi 

Zoonozy (choroby odzwierzęce) to choroby przenoszone ze zwierząt na ludzi 

Kiedy lasy są wycinane i budowane są w nich drogi, ludzie mają coraz bliższy kontakt ze zwierzętami, które tam mieszkają. Oznacza to, że istnieje większe prawdopodobieństwo rozprzestrzenienia się chorób między nimi .

Image of Wylesianie prowadzi do bliskiego kontaktu ludzi ze zwierzętami, zwiększając szanse na rozprzestrzenienie się chorób 

Wylesianie prowadzi do bliskiego kontaktu ludzi ze zwierzętami, zwiększając szanse na rozprzestrzenienie się chorób 

W niedawnej przeszłości wpływ człowieka na świat przyrody był związany z wieloma epidemiami wirusowymi i pandemiami . Obejmują one wirusy COVID-19 (2019-w toku), Zika (2015-19) i SARS (2002-04) . Ogniska eboli i malarii również były związane z wylesianiem .

Zapobieganie utracie lasów może zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości ognisk choroby , jednocześnie ograniczając emisje dwutlenku węgla .

I nie jest to jedyny powód zdrowotny do ochrony przyrody. Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że obcowanie z przyrodą może przynieść ogromne korzyści dla naszego dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego . Mówiąc prościej, przebywanie w pobliżu roślin i zwierząt sprawia, że jesteśmy szczęśliwi !

W jednym badaniu stwierdzono, że pacjenci, którzy widzieli zielone tereny z okien szpitalnych, szybciej wracali do zdrowia po zabiegu chirurgicznym i stosowali mniej środków przeciwbólowych niż pacjenci, którzy nie mieli takich widoków !

Image of

Dieta i zdrowie

To, co jemy, wpływa nie tylko na nasze zdrowie, ale też na zdrowie naszej planety .

Obecnie produkujemy wystarczającą ilość żywności, aby wyżywić naszą globalną populację , ale nie jest ona równo podzielona. 11% ludności na świecie jest niedożywionych, co oznacza, że nie ma wystarczającej ilości żywności, aby prowadzić normalne, zdrowe życie . Jednocześnie 8% zgonów na świecie w 2017 r. było spowodowanych otyłością .

Zbyt dużo mięsa (zwłaszcza mięsa czerwonego i przetworzonego ), przetworzonej żywności i słodkich napojów zwiększa prawdopodobieństwo otyłości, jak również cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów .

Ta dieta jest również niezwykle niekorzystna dla środowiska ! Przy produkcji mięsa uwalnianych jest o wiele więcej emisji niż przy produkcji żywności roślinnej, ponieważ energia jest tracona wyżej w łańcuchu pokarmowym . Co więcej, zwierzęta takie jak krowy i owce mają największy wkład w globalną emisję metanu, gazu cieplarnianego, który jest jeszcze bardziej potężny niż CO₂ . Wpływ spożywania mięsa na środowisko jest bardziej szczegółowo omówiony w ramach kursu „Żywność i rolnictwo”.

Istnieją uzgodnione na szczeblu międzynarodowym wytyczne w sprawie zdrowego odżywiania . Zalecenia te uwzględniają jedynie wyniki zdrowotne diety i zalecają spożywanie większej ilości żywności pochodzenia roślinnego, a mniej mięsa i cukru . Ta dieta jest znacznie lepsza dla środowiska !

Gdyby ludzie przestrzegali tych istniejących wytycznych, emisje gazów cieplarnianych z naszej diety zmniejszyłyby się o 29% .

Najnowsze badania sugerują, że wytyczne te powinny zostać zaktualizowane, aby zalecać jeszcze mniej przetworzonej żywności i mięsa . Aby dowiedzieć się więcej o jedzeniu i środowisku, zapoznaj się z naszym kursem „Żywność i rolnictwo”!

Image of Gdyby wszyscy stosowali najzdrowszą dietę…

Gdyby wszyscy stosowali najzdrowszą dietę…

Podsumowanie

Zdrowsza dieta, czyste kuchenki i lepsze wybory transportowe to tylko trzy sposoby, poprzez które możemy jednocześnie poprawić zdrowie na świecie i spowolnić zmiany klimatu . Zrozumienie i jak najlepsze wykorzystanie tych powiązań może zmotywować polityków do podjęcia szybkich i skutecznych działań w zakresie kryzysu klimatycznego .

Następny rozdział