Zdrowie ludzkie: Leczenie przyczyn, nie objawów
11 minut(y) czytania
Zaktualizowano dnia: 29 Mar 2021
Rozwiązanie kryzysu klimatycznego może być jedną z najważniejszych szans zdrowotnych XXI wieku ! W tym rozdziale zastanawiamy się, w jaki sposób powiązane są zdrowie i zmiany klimatu oraz dlaczego jest to ważne
.

Zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach i zdrowie
Dym i sadza wytwarzane podczas gotowania przy użyciu tych paliw mogą powodować choroby serca i płuc, a także nowotwory i udary . Z powodu tych chorób zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach jest odpowiedzialne za 4,3 mln zgonów rocznie
, głównie w krajach rozwijających się, jak pokazano poniżej
.
Te tradycyjne metody gotowania przyczyniają się również do 2-5% rocznych światowych emisji gazów cieplarnianych . Przyczyną jest spalanie samych paliw, jak i wylesianie w celu ich zebrania
.
Ale nie tylko ilość emisji pochodzących z tradycyjnych metod gotowania powoduje problemy. Rodzaje wytwarzanych zanieczyszczeń są problematyczne zarówno dla klimatu, jak i naszego zdrowia . Gotowanie na otwartym ogniu czy nieskuteczne kuchenki często charakteryzują się słabym obiegiem powietrza wokół nich, prowadząc do produkcji czarnego węgla (głównego składnika sadzy)
.
W takim razie jak dużym problemem dla środowiska jest czarny węgiel?
Mimo że w atmosferze jest mniej czarnego węgla niż CO₂, jest on obecnie drugim co do wielkości źródłem globalnego ocieplenia, ponieważ absorbuje dużo ciepła . Jednak w przeciwieństwie do CO₂, czarny węgiel jest szybko usuwany z atmosfery przez deszcz
. Chociaż CO₂ nadal powoduje ocieplenie przez setki lat od jego emisji, wkład czarnego węgla w globalne ocieplenie zakończyłby się szybko, gdybyśmy przestali go produkować
.
To sprawia, że rozwiązania zmniejszające emisje czarnego węgla są szczególnie obiecujące: gdyby wstrzymano wszystkie emisje czarnego węgla, skutki byłyby widoczne w ciągu zaledwie kilku dziesięcioleci !
Ulepszone kuchenki (zasilane energią słoneczną lub czystym paliwem) mogą ograniczyć emisje nawet o 95% oraz ratować życie: szacuje się na przykład, że 150 mln czystych kuchenek mogłoby pomóc w uniknięciu 2,2 mln przedwczesnych zgonów w Indiach, ograniczając czarny węgiel i inne zanieczyszczenia
.
Jest jeszcze więcej korzyści! Ulepszone kuchenki zużywają mniej paliwa, co skraca czas spędzony przez ludzi na zbieraniu drewna opałowego. Jest to zadanie trudne, a czasem niebezpieczne, zwłaszcza dla kobiet, którym nikt nie towarzyszy .
Zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz spowodowane transportem
Zatrzymanie zanieczyszczenia powietrza wewnątrz pomieszczeń to zaledwie połowa rozwiązania. Transport jest głównym źródłem zanieczyszczenia powietrza na zewnątrz i w 2014 r. stanowił 16% światowych emisji gazów cieplarnianych
. Szacuje się również, że emisje pochodzące z transportu przyczyniły się do 385 000 przedwczesnych zgonów w 2015 r.
.

Zanieczyszczenie powietrza na zewnątrz
Przejście na samochody elektryczne jest jednym z możliwych rozwiązań, ponieważ powodują one mniej zanieczyszczeń na drogach . Nie rozwiązują jednak innych problemów powodowanych przez samochody, takich jak wypadki drogowe. Ponadto ograniczają emisje tylko wtedy, gdy do produkcji elektryczności wykorzystuje się energię odnawialną.
Natomiast korzystanie z transportu publicznego (np. autobusów, tramwajów i pociągów) zmniejsza zanieczyszczenie na pasażera, a także odciąża ruch drogowy. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, w której pojazdy są pełne pasażerów i napędzane ekologicznym paliwem lub energią elektryczną .
Jeszcze lepsze są aktywne formy transportu, takie jak chodzenie pieszo i jazda na rowerze. Mają one największy pozytywny wpływ zarówno na zdrowie, jak i na rozwiązywanie problemów związanych ze zmianami klimatu .
Chodzenie pieszo i jazda rowerem zmniejszają emisje, poprawiają jakość lokalnego powietrza i pomagają zapobiegać chorobom związanym z nieaktywnym stylem życia .
Rządy mogą zachęcać ludzi do chodzenia i jazdy rowerem w większym stopniu poprzez opłacalne strategie, takie jak ulepszanie chodników i ścieżek rowerowych .
Dlaczego mielibyśmy wiązać zdrowie ze zmianami klimatu?
Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zanieczyszczenie powietrza powoduje nawet jeden na osiem zgonów , a także przyczynia się do zmian klimatu.
Politycy zazwyczaj unikają silnej polityki w zakresie zmian klimatu ze względu na postrzegane koszty , i ponieważ korzyści dla klimatu dla ich kraju są odczuwalne tylko wtedy, gdy wiele innych państw zrobi to samo
.
Z drugiej strony, korzyści zdrowotne z ograniczenia zanieczyszczenia powietrza pochodzącego z samochodów i kuchenek są szybko odczuwalne przez mieszkańców tego kraju .
Z tego względu myślenie o bezpośrednich korzyściach zdrowotnych związanych z ograniczeniem zanieczyszczenia powietrza może pomóc przekonać polityków do podjęcia działań w zakresie emisji. Polityka ta ma na celu poprawę zdrowia publicznego, ale także przeciwdziałanie zmianom klimatu. Wszyscy wygrywamy!

Wygrana dla wszystkich: zmiany klimatu i zdrowie
Osiągnięcie celów porozumienia paryskiego z 2016 r. w sprawie zmian klimatu pozwoliłoby do 2050 r. oszczędzić ponad milion istnień ludzkich rocznie, traconych w wyniku zanieczyszczenia powietrza . Ponadto polityka taka byłaby opłacalna dzięki korzyściom płynącym z poprawy zdrowia, na przykład zwiększeniu produktywności zdrowych pracowników i ograniczeniu wydatków na opiekę zdrowotną.
Ochrona przyrody dla naszego zdrowia
Myślenie o klimacie i zdrowiu ludzkim mogłoby również skłonić polityków do ograniczenia wylesiania.
Wycinanie drzew powoduje nie tylko emisję dwutlenku węgla , ale może również prowadzić do większej liczby ognisk chorób. W jaki sposób? 75% nowych chorób zakaźnych u ludzi pochodzi od zwierząt
. Są one nazywane zoonozami
.
Kiedy lasy są wycinane i budowane są w nich drogi, ludzie mają coraz bliższy kontakt ze zwierzętami, które tam mieszkają. Oznacza to, że istnieje większe prawdopodobieństwo rozprzestrzenienia się chorób między nimi .

Wylesianie prowadzi do bliskiego kontaktu ludzi ze zwierzętami, zwiększając szanse na rozprzestrzenienie się chorób
W niedawnej przeszłości wpływ człowieka na świat przyrody był związany z wieloma epidemiami wirusowymi i pandemiami . Obejmują one wirusy COVID-19 (2019-w toku), Zika (2015-19) i SARS (2002-04)
. Ogniska eboli i malarii również były związane z wylesianiem
.
Zapobieganie utracie lasów może zmniejszyć prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości ognisk choroby , jednocześnie ograniczając emisje dwutlenku węgla
.
I nie jest to jedyny powód zdrowotny do ochrony przyrody. Coraz więcej dowodów wskazuje na to, że obcowanie z przyrodą może przynieść ogromne korzyści dla naszego dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego . Mówiąc prościej, przebywanie w pobliżu roślin i zwierząt sprawia, że jesteśmy szczęśliwi
!
W jednym badaniu stwierdzono, że pacjenci, którzy widzieli zielone tereny z okien szpitalnych, szybciej wracali do zdrowia po zabiegu chirurgicznym i stosowali mniej środków przeciwbólowych niż pacjenci, którzy nie mieli takich widoków !

Dieta i zdrowie
To, co jemy, wpływa nie tylko na nasze zdrowie, ale też na zdrowie naszej planety .
Obecnie produkujemy wystarczającą ilość żywności, aby wyżywić naszą globalną populację , ale nie jest ona równo podzielona. 11% ludności na świecie jest niedożywionych, co oznacza, że nie ma wystarczającej ilości żywności, aby prowadzić normalne, zdrowe życie
. Jednocześnie 8% zgonów na świecie w 2017 r. było spowodowanych otyłością
.
Zbyt dużo mięsa (zwłaszcza mięsa czerwonego i przetworzonego ), przetworzonej żywności i słodkich napojów zwiększa prawdopodobieństwo otyłości, jak również cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów
.
Ta dieta jest również niezwykle niekorzystna dla środowiska ! Przy produkcji mięsa uwalnianych jest o wiele więcej emisji niż przy produkcji żywności roślinnej, ponieważ energia jest tracona wyżej w łańcuchu pokarmowym
. Co więcej, zwierzęta takie jak krowy i owce mają największy wkład w globalną emisję metanu, gazu cieplarnianego, który jest jeszcze bardziej potężny niż CO₂
. Wpływ spożywania mięsa na środowisko jest bardziej szczegółowo omówiony w ramach kursu „Żywność i rolnictwo”.
Istnieją uzgodnione na szczeblu międzynarodowym wytyczne w sprawie zdrowego odżywiania . Zalecenia te uwzględniają jedynie wyniki zdrowotne diety i zalecają spożywanie większej ilości żywności pochodzenia roślinnego, a mniej mięsa i cukru
. Ta dieta jest znacznie lepsza dla środowiska
!
Gdyby ludzie przestrzegali tych istniejących wytycznych, emisje gazów cieplarnianych z naszej diety zmniejszyłyby się o 29% .
Najnowsze badania sugerują, że wytyczne te powinny zostać zaktualizowane, aby zalecać jeszcze mniej przetworzonej żywności i mięsa . Aby dowiedzieć się więcej o jedzeniu i środowisku, zapoznaj się z naszym kursem „Żywność i rolnictwo”!

Gdyby wszyscy stosowali najzdrowszą dietę…
Podsumowanie
Zdrowsza dieta, czyste kuchenki i lepsze wybory transportowe to tylko trzy sposoby, poprzez które możemy jednocześnie poprawić zdrowie na świecie i spowolnić zmiany klimatu . Zrozumienie i jak najlepsze wykorzystanie tych powiązań może zmotywować polityków do podjęcia szybkich i skutecznych działań w zakresie kryzysu klimatycznego
.