Klimat w przyszłości: Jak dokładnie zmieni się klimat?

8 minut(y) czytania

Zaktualizowano dnia: 03 Mar 2021

Wszystko to będzie miało miejsce na bardziej gorącej planecie i istnieje również ryzyko przekroczenia punktów krytycznych klimatu.

Jest wiele do omówienia! Spójrzmy najpierw na zmiany w opadach.

W jaki sposób zmienią się opady deszczu w przyszłości?

Image of Globalne ocieplenie i wzmożone opady deszczu

Globalne ocieplenie i wzmożone opady deszczu

Natężenie opadów” – ilość deszczu spadająca w danym czasie w regionie – wzrośnie. Dowody wskazują na to, że dla każdego 1°C globalnego ocieplenia ulewne opady deszczu (zamiast mżawki) mogą występować 5-10% częściej. W związku z tym więcej gruntów na Ziemi będzie zagrożonych powodziami.

Ale czy inne obszary nie staną się bardziej suche? Właśnie tak! Przewiduje się, że zmiany w opadach będą nierównomierne, więc niektóre regiony staną się bardziej wilgotne, inne bardziej suche, a niektóre niemal zupełnie się nie zmienią.

Częściowo stanie się tak dlatego, że niektóre części atmosfery ocieplą się bardziej niż inne, więc będą mogły magazynować więcej wody.

W atmosferze nastąpią również zmiany w przepływie powietrza, co zmieni sposób rozprowadzania wody na świecie.

Ogólnie mówiąc, regiony lądowe daleko od równika staną się bardziej wilgotne, podczas gdy regiony lądowe bliżej równika staną się bardziej suche, jeśli są już suche, i bardziej wilgotne, jeśli są już wilgotne!

Image of Bardziej suche i Bardziej wilgotne

Bardziej suche i Bardziej wilgotne

Oznacza to, że w niektórych regionach będzie mniej opadów, co spowoduje większe prawdopodobieństwo wystąpienia susz. Ponadto w bardziej gorącym świecie nasilenie susz prawdopodobnie wzrośnie.

Jeśli globalne ocieplenie przekroczy 2°C, przewiduje się, że w regionie śródziemnomorskim, południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych i południowoafrykańskim wystąpi więcej susz.

Może to poważnie wpłynąć na dostęp wszystkich ludzi do wystarczająco bezpiecznej i wartościowej żywności, ponieważ jeśli gleba wyschnie, trudniej jest uprawiać plony.

Image of Ryzyko suszy Bezpieczeństwo żywnościowe

Ryzyko suszy Bezpieczeństwo żywnościowe

W jaki sposób globalne ocieplenie powoduje wzrost poziomu mórz?

Przez ostatnie kilka tysięcy lat poziom mórz był stabilny, ale od 1901 r. średni światowy poziom mórz wzrósł o 19 centymetrów.

Image of Przyczyny wzrostu poziomu mórz

Przyczyny wzrostu poziomu mórz

Te ogromne obszary lodu, które znajdują się na lądzie, nazywane są lądolodami. Na świecie są dwa lądolody, jeden na Grenlandii, a drugi na Antarktyce.

W ostatnich kilku dekadach globalne ocieplenie spowodowało topnienie i kurczenie się części lądolodów. W związku z tym woda magazynowana wcześniej na lądzie obecnie rozprzestrzenia się do mórz.

Z drugiej strony, topnienie gór lodowych wcale nie przyczynia się znacznie do wzrostu poziomu mórz, ponieważ dodatkowa woda po prostu zastępuje lód w przestrzeni, w której wcześniej się on znajdował.

Od 2006 r. topnienie lądolodó spowodowało wzrost poziomu mórz o 1,8 milimetrów rocznie. Jest to jeszcze większy wkład niż ekspansja, która w tym samym okresie spowodowała wzrost o 1,4 milimetra rocznie.

W jaki sposób zmieni się poziom mórz w przyszłości?

Zakres możliwych prognoz dla podniesienia poziomu mórz możesz zobaczyć na wykresie poniżej.

Image of Prognoza wzrostu poziomu mórz

Prognoza wzrostu poziomu mórz

Do roku 2100, jeśli nie wprowadzone zostaną zmiany w zakresie polityki klimatycznej, oczekuje się, że poziom mórz wzrośnie o 15 milimetrów rocznie, a więc o kilka centymetrów do roku 2200!

Sytuację dodatkowo pogarsza fakt, że jeśli lądolody grenlandzki i antarktyczny stracą zbyt wiele lodu, osiągną punkt krytyczny, co może ostatecznie doprowadzić do wzrostu poziomu mórz o ponad 7 metrów!

Ale chwileczkę! Zróbmy krok do tyłu.

Czym jest punkt krytyczny klimatu i dlaczego jest tak ważny?

Wyobraź sobie, że wtaczasz na wzgórze piłkę. Kiedy wchodząc popchniesz piłkę trochę do przodu, stoczy się z powrotem do twoich rąk.

Jeśli jednak przetoczysz piłkę przez szczyt wzgórza, będzie toczyć się nadal i ci ucieknie. Szczyt wzgórza jest tutaj „punktem krytycznym”, w którym wystarczy delikatnie popchnąć piłkę, żeby stoczyła się i nie zatrzymała!

Image of Piłka na wzgórzu Punkt krytyczny

Piłka na wzgórzu Punkt krytyczny

Normalnie ekosystemy Ziemi zachowują się podobnie, jak piłka u stóp wzgórza – jeśli lekko je popchniemy, delikatnie je zmieniając, ostatecznie wrócą do pierwotnego stanu. Jeśli jednak doprowadzimy do dużej zmiany ekosystemu Ziemi, na przykład zwiększając temperaturę, piłka przesunie się na szczyt wzgórza, więc każde kolejne pchnięcie spowoduje ogromną i nieodwracalną zmianę. To tak zwany „punkt krytyczny”.

Przekroczenie punktu krytycznego jest nieodwracalne, ponieważ nie można po prostu wrócić do pierwotnego stanu systemu klimatycznego, odwracając małą zmianę. Wywołuje to nieuniknioną zmianę, która może być nagła i natychmiastowa lub opóźniona i nadejść dopiero po latach.

Co spowodowałoby, że lądolody na Grenlandii i Antarktyce osiągną punkt krytyczny?

Lądolody na Grenlandii i Antarktyce osiągną punkt krytyczny, gdy obszar straconego lodu stanie się tak duży, że niemożliwe będzie powstrzymanie topnienia reszty lądolodu.

Lądolód Grenlandii zmierza do tego punktu, ponieważ w miarę topnienia schodzi do niższych obszarów lądowych. Ponieważ na niżej położonych terenach powietrze jest cieplejsze, tempo topnienia wzrasta.

Image of Topienie lądolodów Sprzężenie zwrotne

Topienie lądolodów Sprzężenie zwrotne

Jeżeli lądolody Grenlandii i zachodniej Antarktyki przekroczą swoje punkty krytyczne, musimy być gotowi na kilkumetrowy wzrost poziomu mórz w ciągu najbliższych kilkuset lat.

Kiedy Grenlandia i Antarktyka przekroczą ten punkt krytyczny?

Ogólnie mówiąc, nie osiągnięto porozumienia co do tego, czy jakiekolwiek punkty krytyczne zostaną przekroczone przed rokiem 2100 ze względu na brak danych i trudności, z jakimi borykają się modele klimatu w przedstawianiu tych procesów.

Mimo iż obecnie najlepsze modele klimatu mogą uwzględniać wiele nagłych zmian klimatu, niektóre procesy nadal pozostają niewyjaśnione.

Dlatego podczas gdy niektórzy naukowcy twierdzą, że średnie światowe temperatury na powierzchni musiałyby wzrosnąć o co najmniej 2°C, inni podają, że ocieplenie o 1,5°C jest wystarczające, aby lądolody przekroczyły punkt krytyczny – to prawdopodobnie nastąpi już w 2030 r.! Niektórzy uważają, że już przekroczyliśmy punkty krytyczne topnienia lądolodów, a jeśli nie, to jesteśmy tego niebezpiecznie blisko.

Czy wszystko będzie w porządku, jeśli nie przekroczymy tego punktu krytycznego?

Nawet jeśli globalne ocieplenie zostanie ograniczone do 1,5°C i nie przekroczymy żadnych punktów krytycznych, poziom mórz będzie nadal wzrastał. W rzeczywistości, nawet jeśli ilość gazów cieplarnianych w atmosferze pozostałaby niezmieniona od tej chwili, poziom mórz nadal będzie wzrastać przez setki, a nawet tysiące lat.

Dzieje się tak ze względu na opóźnione ocieplenie – woda w morzach potrzebuje o wiele więcej energii i czasu na rozgrzanie się niż ziemia lub atmosfera.

Image of Opóźnione ocieplenie oceanów

Opóźnione ocieplenie oceanów

Podsumowanie

Rosnące poziomy mórz, powodzie i susze będą stanowić ogromne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, zaopatrzenia w żywność, budynków, transportu oraz dzikiej fauny i flory.

Co więcej, czołowi naukowcy badający punkty krytyczne klimatu stwierdzili, że powinniśmy dążyć do utrzymania globalnego ocieplenia na poziomie znacznie poniżej 2°C, aby uniknąć przekraczania punktów krytycznych. (Pamiętaj, że ociepliliśmy już naszą planetę o 1,1°C!).

Dlatego ważne jest, abyśmy w jak największym stopniu spowolnili globalne ocieplenie.

Przejdź do quizu!