Adaptacja: Co to jest i dlaczego jej potrzebujemy?

6 minut(y) czytania

Zaktualizowano dnia: 30 Apr 2021

W idealnym świecie powstrzymalibyśmy zmiany klimatu – nazywa się to mitygacją. Mitygacja to każde działanie, które pomaga odwrócić lub zwolnić zmiany klimatu poprzez:

  1. Zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych LUB
  2. Usunięcie gazów cieplarnianych z atmosfery 

Jednak zmiany klimatyczne już następują . Oznacza to, że mitygacja po prostu nie wystarczy . Dlatego będziemy musieli dostosować się do istniejących  i przyszłych skutków zmian klimatu .

Image of Mitygacja vs. adaptacja

Mitygacja vs. adaptacja

Adaptacja do zmian klimatu to każde działanie, które pozwala nam w dalszym ciągu zaspokajać podstawowe potrzeby (jedzenie, woda, zdrowie, schronienie) poprzez dostosowanie do zmian klimatycznych . Adaptacja może być planowana z wyprzedzeniem lub funkcjonować jako reakcja na zmianę . Może przyczynić się do zmniejszenia negatywnych skutków zmian klimatu lub nawet w pełni wykorzystać jej potencjalne korzyści .

Podejmując decyzje o sposobach adaptacji, musimy uważać, żeby uniknąć niewłaściwej adaptacji . Dochodzi do niej wtedy, kiedy dokonywane przez nas teraz wybory doprowadzają w przyszłości do zwiększenia naszego ryzyka .

Image of Niewłaściwa adaptacja

Niewłaściwa adaptacja

Czy powinniśmy się adaptować?

Może ci się wydawać, że adaptacja przypomina trochę poddanie się. Czy nie powinniśmy skoncentrować naszych wysiłków przede wszystkim na powstrzymaniu zmian klimatu? Cóż, adaptacja ma trochę ważnych korzyści :

  1. Zapobiega przyszłym stratom (np. uszkodzeniom budynków, złemu stanowi zdrowia)
  2. Zapewnia możliwości gospodarcze
  3. Przynosi szersze korzyści społeczne i środowiskowe

Zasadniczo mądra adaptacja może zapewnić nam siatkę bezpieczeństwa, pomagając tym samym zredukować potencjalne szkody przewidziane przez modele klimatu . Innymi słowy, im skuteczniej dostosujemy się do zmian klimatu, tym niższy będzie ich potencjalny wpływ na społeczeństwo . Zobacz na poniższym wykresie, jak adaptacja może nam pomóc poradzić sobie z szerszym zakresem uwarunkowań klimatycznych .

Image of Adaptacja w celu zmniejszenia słabości

Adaptacja w celu zmniejszenia słabości

W rzeczywistości może cię zdziwić, że wiele osób już się adaptuje – od prowadzonych na małą skalę ogrodów deszczowych, która zbierają wodę opadową , po przesiedlanie całych społeczności, jak na przykład Isle de Jean Charles w USA .

Dlatego też ważne pytanie brzmi nie czy się adaptować, tylko jak się adaptować – jaka powinna być skala i szybkość naszej reakcji ?

Wraz z postępem zmian klimatu coraz trudniej będzie się adaptować . Dlatego większość naukowców się zgadza, że w walce ze zmianami klimatu potrzebujemy zarówno mitygacji, jak i adaptacji .

Image of Koszty adaptacji i mitygacji

Koszty adaptacji i mitygacji

Najtrudniejsze jest znalezienie złotego środka między jednym i drugim, biorąc pod uwagę ograniczony czas i zasoby, jakimi dysponujemy . Jeśli jednak zrealizujemy je skutecznie, zrównoważone podejście będzie w perspektywie czasu prawdopodobnie najtańszą opcją.

Ile to będzie kosztować?

Dobre pytanie – Bank Światowy szacuje, że adaptacja do 2°C ocieplenia będzie kosztować 70-100 miliardów dolarów rocznie w latach 2010-2050 . Jednak koszty i korzyści będą się różnić w zależności od lokalizacji oraz od tego, ile w ogóle zdecydujemy się zainwestować .

Naukowcy zazwyczaj zgadzają się co do tego, że najtańszy sposób na adaptację to rozpocząć ją teraz . Wynika to z faktu, że wraz ze zmianami klimatu koszty adaptacji wzrastają  i zaczynamy tracić kolejne opcje . Zwiększy to również ryzyko „szkód resztkowych”, czyli szkód związanych ze zmianami klimatu, do których nie możemy się dostosować .

Image of Koszt zmian klimatu

Koszt zmian klimatu

Wobec rosnącej presji na adaptację prawie połowa największych firm na świecie zgadza się jednak, że rozwiązania w zakresie adaptacji mogą przynieść dodatkowy, krótko- lub średnioterminowy zysk w wysokości 236 miliardów dolarów . To z kolei może stworzyć różne możliwości w ramach efektu domina.

Czy każdy kraj stać na adaptację?

Każdy kraj będzie musiał się dostosować. Jednak mimo globalnego zagrożenia, wiele krajów, które stać na adaptację, nadal nie ustaliło wymiernych celów w zakresie adaptacji za pomocą krajowych przepisów i polityk .

Istniejące nierówności gospodarcze oznaczają, że niektóre kraje nie będzie stać, żeby zaadaptować się tak dobrze jak inne . Tworzy to lukę adaptacyjną pomiędzy krajami o niskich i wysokich dochodach. Jest to wciąż głęboko niesprawiedliwy problem , który prawdopodobnie ulegnie pogorszeniu w okresie od 2030 do 2050 roku .

Image of Finansowa luka adaptacyjna

Finansowa luka adaptacyjna

Jak możemy sobie poradzić z luką adaptacyjną?

Przede wszystkim musimy przyznać, że adaptacja do zmian klimatu powinna być powiązana ze sprawiedliwym i zrównoważonym rozwojem na całym świecie . Oznacza to pracę na rzecz pomocy ludności najbardziej narażonej na zmiany klimatu oraz znalezienie sposobów na lepsze finansowanie adaptacji w tych miejscach .

Jakie obszary społeczeństwa muszą się przystosować?

Adaptacja będzie miała zasadnicze znaczenie dla budowania lepszych społeczeństw zarówno obecnie, jak i w przyszłości . Musimy dostosować każdy sektor naszego społeczeństwa – od sposobu pozyskania żywności i wody po zapewnienie wszystkim zdrowego i bezpiecznego schronienia.

Następny rozdział