Giải quyết Đói nghèo: Cách đúng đắn để làm điều đó là gì?

12 phút để đọc

Updated on: 29 Mar 2021

Đói nghèo là một choiceQuiz phức tạp và những tác động của cuộc khủng hoảng khí hậu tới những người chịu ảnh hưởng nhiều nhất đang ngày càng trầm trọng hơn . Nhưng chúng ta vẫn còn hy vọng! Trong chương này, chúng ta sẽ xem xét mối liên kết giữa nghèo và cuộc khủng hoảng khí hậu, và nghiên cứu những cơ hội mà năng lượng tái tạo có thể giúp giải quyết cả nghèo đói và biến đổi khí hậu.

Nghèo là gì?

Trong năm 2015, 730 triệu người phải sống dưới mức 1,90 đô la mỗi ngày .

Điều đó có nghĩa là cứ 10 người thì có 1 người sống trong điều kiện ‘nghèo cùng cực’ !

Image of 56% số người cực nghèo sống tại khu vực châu Phi cận Sahara !

56% số người cực nghèo sống tại khu vực châu Phi cận Sahara !

Thế nhưng nghèo không chỉ là choiceQuiz về tiền bạc: con người có thể phải chịu đựng cái nghèo theo nhiều cách . Liên Hợp Quốc định nghĩa nghèo còn là “sự thiếu hụt về lựa chọn và cơ hội” .

Theo định nghĩa này, đây là một số cách mà con người phải chịu đựng cái nghèo :

Image of Các hộ gia đình có thể phải chịu đựng cái nghèo theo nhiều hình thức khác nhau 

Các hộ gia đình có thể phải chịu đựng cái nghèo theo nhiều hình thức khác nhau 

Năng lượng và cái nghèo

Nhưng điều này thì có liên quan gì tới biến đổi khí hậu?

Điện là một mối liên kết giữa nghèo và biến đổi khí hậu.

Năm 2016, 13% dân số thế giới không được tiếp cận với nguồn điện . Không có điện, con người không thể có được mức sống cơ bản . Mặc dù vậy, với đà phát triển như hiện nay thì phải tới tận năm 2080 tất cả người dân châu Phi mới có thể tiếp cận với điện !

Thiếu điện ngăn không cho người dân thoát nghèo  bởi họ buộc phải sử dụng những nguồn năng lượng đắt đỏ và kém hiệu quả như pin và nến . Đèn dầu là một trong những nguồn chiếu sáng phổ biến, nhưng cũng là phương pháp kém hiệu quả nhất .

Image of Đèn dầu đắt hơn nhiều so với bóng đèn 

Đèn dầu đắt hơn nhiều so với bóng đèn 

Điều này đang củng cố những bất bình đẳng hiện tại .

Đây chính là một bẫy nghèo: giá điện cao tiêu tốn hết số tiền mà người dân nghèo có thể dùng để thoát khỏi nghèo đói. Nếu những hộ gia đình này được cung cấp điện, họ sẽ có thể tiết kiệm tiền và sử dụng cho những nhu cầu khác .

Image of Điện giá rẻ giúp người dân thoát nghèo 

Điện giá rẻ giúp người dân thoát nghèo 

Thiếu điện cũng ảnh hưởng tới sức khỏe và giáo dục, kìm hãm sự phát triển .

Các hệ thống y tế không thể hoạt động nếu thiếu điện  bởi họ cần điện để làm đông thuốc, chạy máy móc y tế, chiếu sáng bệnh viện và còn nhiều các hoạt động khác . Tại nhiều nước châu Phi, vắc xin bị lãng phí bởi có đến 60% tủ lạnh dùng để dự trữ chúng không sử dụng nguồn điện hiệu quả .

Người lao động tri thức như bác sĩ và giáo viên có thể gặp nhiều khó khăn để làm việc hiệu quả ở các vùng nông thôn không có điện. Điều này sẽ làm giảm những cơ hội và dịch vụ cho người dân địa phương .

Việc đến trường của trẻ em cũng sẽ chịu ảnh hưởng bởi chúng có thể gặp khó khăn trong việc hoàn thành bài tập về nhà khi không có đèn điện ở nhà . Trẻ em gái có thể phải bỏ học vì gia đình các em cần người thu lượm củi dùng cho năng lượng .

Image of Tiếp cận với nguồn điện có tác động tới sức khỏe và giáo dục

Tiếp cận với nguồn điện có tác động tới sức khỏe và giáo dục

Nếu bạn sống tại một nước phát triển, bạn có thể dễ dàng quên mất rằng nguồn điện đáng tin cậy là nền tảng của tiêu chuẩn sống chuẩn mực mà tất cả mọi người đều xứng đáng được hưởng .

Điện năng giúp xóa nghèo

Cải thiện quyền tiếp cận điện sẽ giúp giảm nghèo và thúc đẩy kinh tế phát triển ; năng lượng thường dẫn tới phát triển .

Biểu đồ dưới đây cho thấy mối liên hệ giữa lượng điện tiêu thụ và sự đói nghèo. Các quốc gia với lượng tiêu thụ điện cao thường có mức nghèo thấp .

Image of Lượng tiêu thụ nhiên liệu tính trên đầu người so với phần trăm số người cực nghèo 

Lượng tiêu thụ nhiên liệu tính trên đầu người so với phần trăm số người cực nghèo 

Tất cả những điều này nghe thật tuyệt - năng lượng thúc đẩy kinh tế phát triển, đưa người dân thoát nghèo . Khi quốc gia trở nên giàu có hơn, tỉ lệ tăng trưởng dân số cũng có xu hướng giảm .

Tuy nhiên, câu chuyện lại không đơn giản như vậy… 

Khi quốc gia giàu có hơn, mức tiêu thụ của người dân cũng tăng lên  và lượng phát thải theo đầu người cũng tăng . Điều này có nghĩa là dù cho dân số giảm bớt thì vệt cacbon của quốc gia đó sẽ vẫn ngày càng tăng khi quốc gia này trở nên giàu có hơn .

Image of Lượng phát thải khí CO₂ bình quân đầu người so với GDP bình quân đầu người năm 2016

Lượng phát thải khí CO₂ bình quân đầu người so với GDP bình quân đầu người năm 2016

Tóm lại, năng lượng thúc đẩy phát triển kinh tế và giúp hàng triệu người dân thoát nghèo . Nhưng phần lớn năng lượng lại được sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch - một phương pháp thiếu bền vững  Chính sự tăng trưởng kinh tế thiếu bền vững này là nguyên nhân gây ra cuộc khủng hoảng khí hậu ngày này .

Chúng ta có thể học hỏi từ quá khứ không?

Vậy có cách nào để giúp người dân thoát nghèo mà không góp phần gây ra biến đổi khí hậu không nhỉ?

Có nhé! Các nước giàu đã sử dụng nhiên liệu hóa thạch để phát triển  đang chuyển sang sử dụng các nguồn năng lượng cacbon thấp .

Những khu vực chưa từng được tiếp cận với điện có thể bắt đầu với năng lượng tái tạo mà không phải sử dụng tới nhiên liệu hóa thạch . Hiện tượng này được gọi là nhảy vọt về công nghệ .

Image of Nhảy vọt về công nghệ hướng tới năng lượng sạch

Nhảy vọt về công nghệ hướng tới năng lượng sạch

Ví dụ, các tấm pin mặt trời và tuabin gió có thể được lắp đặt nhanh hơn nhiều so với các trạm điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch và ở những khu vực vùng sâu vùng xa, cách xa lưới điện . Điều này có nghĩa các hộ gia đình hoặc làng xã có thể sở hữu nguồn điện tái tạo đáng tin cậy của riêng mình !

Chúng ta có thể chi trả cho năng lượng sạch bằng cách nào?

Tuy nhảy vọt công nghệ nghe rất tiềm năng, chúng ta phải đối mặt với những trở ngại về chi trả cho năng lượng sạch và tái tạo ở các nước nghèo . Chẳng hạn như cơ sở hạ tầng dành cho năng lượng tái tạo và (hạt nhân) đòi hỏi chi phí xây dựng cao hơn so với năng lượng không tái tạo :

Image of Các loại Năng lượng Sạch và Tái tạo thường có chi phí lắp đặt cao 

Các loại Năng lượng Sạch và Tái tạo thường có chi phí lắp đặt cao 

Biểu đồ này cho thấy phần lớn chi phí dành cho năng lượng tái tạo nằm ở giai paragraph xây dựng. Các nhà máy điện than và điện khí có thể có chi phí xây dựng thấp hơn nhưng chi phí hoạt động lại cao hơn .

Điều này khiến cho các quốc gia và cộng đồng đang phát triển khó có thể lựa chọn năng lượng sạch và tái tạo: họ không có đủ tài chính cho việc xây dựng  và trong thời gian ngắn, nhiên liệu hóa thạch được cho là rẻ hơn.

Những trở ngại về tài chính này có thể được xóa bỏ với sự hỗ trợ từ các nước giàu có hơn, chẳng hạn như thông qua các khoản tài trợ hoặc cho vay .

Ước tính, trong giai paragraph 2005-2016, lượng tài trợ từ các nước giàu dành cho các nước đang phát triển nhằm hỗ trợ các dự án năng lượng sạch và hiệu quả năng lượng đã giúp giảm 0,6 Giga tấn lượng phát thải khí CO₂ tương đương mỗi năm . Con số này tương đương với 1,1% tổng lượng phát thải khí nhà kính năm 2018 (CO₂ tương đương) .

Kết luận

Mỗi người đều có quyền có được mức sống thích đáng . Mỗi quốc gia đều có quyền phát triển .

Trước đây, nhiên liệu hóa thạch cung cấp năng lượng cần cho phát triển và xóa nghèo. Tuy nhiên, việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch đã và đang góp phần đẩy nhanh cuộc khủng hoảng khí hậu ngày nay . Nhảy vọt về công nghệ cho phép các quốc gia đang phát triển sử dụng năng lượng cacbon thấp để thúc đẩy phát triển kinh tế thay cho nhiên liệu hóa thạch .

Cung cấp năng lương tái tạo cho những người có nhu cầu sẽ giúp giảm nghèo  mà không làm tăng lượng phát thải !

Chương tiếp theo